อิตถี 2 สุภาพสตรีสายขาว

ชาดก เป็นการบันทึกเรื่องราวการสร้างบารมีของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในอดีตชาติเมื่อครั้งยังเป็นพระโพธิสัตว์ซึ่งเคยเกิดเป็นเทวดาบ้าง มนุษย์บ้าง เป็นสัตว์บ้าง ซึ่งพระองค์ตรัสไว้ในที่ต่างๆ ถึงการปลูกฝัง สร้างเสริมคุณธรรมของพระองค์และของเหล่าพระสาวก ซึ่งเป็นคุณธรรมเบื้องต้นของสามัญชนและคุณธรรมเบื้องสูงพร้อมที่จะบรรลุโลกุตรธรรม

ในอดีตกาลนักปราชญ์ราชบัณฑิตก็ได้อาศัยเรื่องราวจากชากดกซึ่งมีถึง 550 เรื่องเป็นต้นแบบในการปลูกฝังคุณธรรมให้กับตนเอง ครอบครัว และสังคมโลกมาตลอดทุกยุคทุกสมัย

หรือแม้แต่นิทานอีปที่ลือลั่นไปทั่วโลกว่าเป็นนิทานปลูกฝังคุณธรรชิ้นสำคัญของโลกแท้ที่จริงก็เอาต้นเค้ามาจากนิทานชาดก

มุทุลักขณชาดก

เป็นเรื่องเกี่ยวกับพระภิกษุที่ถูกกามราคะเข้าครอบงำ แต่การแก้ไขให้พระภิกษุคลายจากทุกข์นั้น พระพุทธองค์ทรงใช้วิธีนุ่มนวลเข้าแก้ไขด้วยการเล่าเรื่องของพระองค์เองที่เคยพลาดพลั้งในอดีตชาติ ในบทนี้พระเผด็จ ทัตฺตชีโว ท่านได้วิเคราะห์หลักสำคัญในการแก้ไขพระภิกษุผู้กามราคะกำเริบแล้วนั้นไว้ 2 ประการ

อุจฉังคชาดก

เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับปรัชญาการให้ความสำคัญของบุคคล ตามทัศนะของนักสร้างบารมีในสมัยพุทธกาล

เรื่องมีอยู่ว่าพี่ชาย สามี และลูกชายของหญิงชาวบ้านผู้มีกล้าหาญคนหนึ่งถูกทางการจับตัวไปด้วยสำคัญผิดว่าชายทั้ง 3 คนเป็นโจรป่า

เธอจึงไปขอเขาเฝ้าพระราชาเพื่อทวงคืนความยุติธรรมแต่ปัญหามีอยู่ว่า ระหว่าง พี่ชาย สามี และลูกชายจะได้รับการไว้ชีวิตเพียงหนึ่งคน แล้วเธอจะเลือกใคร.?

สาเกตชาดก

เป็นเรื่องราวของบุคคลที่จดจ่อเลื่อมใสในผู้ที่คุ้นเคย ขนาดจากกันไปนานข้ามภพข้ามชาติ เมื่อมาพบกันอีกครั้งในภพชาติใหม่ เพียงพบหน้ากันครั้งแรกความความผูกพันแต่หนหลังก็คุขึ้นมาเหมือนไฟได้เชื้อ

พราหมณ์เฒ่าสองสามีภรรยาเข้าไปกล่าวทึกทักขณะที่พระสัมมาสัมพุทธกำลังเดินบิณฑบาตว่าเป็นบุตรของตนทั้งที่เพิ่งเคยพบกันครั้งแรกในชาตินี้ เหล่าภิกษุสาวกต่างมีความข้องใจว่าทำไมพระพุทธองค์จึงไม่ทรงปฏิเสธ.?

"ความคุ้นเคยเป็นญาติอย่างยิ่ง"

.ในความหมายแบบอดีตชาติ และในปัจจุบันชาติเป็นอย่างไร

.เคยรักกันในชาตินี้แต่เป็นคนแปลกหน้าในชาติต่อไปเพราะอะไร

.ถ้าทำบุญร่วมชาติตักบาตรร่วมขันจะได้กลับมาเจอกันอีกจริงไหม