เคารพอย่างไรให้ศาสนาตั้งมั่น

ในสมัยพุทธกาล มีหลายๆ ครั้งที่พระพุทธองค์ตรัสถามเหล่าภิกษุว่า 

"สิ่งใดที่ทำให้พระพุทธศาสนาดำรงอยู่ได้แม้ภายหลังพระองค์เสด็จดับขันธปรินิพพานไปแล้ว ?"

ทุกครั้งที่พระองค์ตรัสถามนั้น เหล่าภิกษุสงฆ์ในที่ประชุมนั้นต่างพากันนั่งนิ่งตั้งใจฟัง เนื่องด้วยตลอด 45 พรรษาที่ผ่านมานั้น ไม่มีผู้ใดเคยได้ยินพระบรมศาสดาตรัสตั้งคำถามนี้มาก่อน

เมื่อนำคำตอบในวาระต่างๆ มาเทียบเคียงกัน ก็จะพบว่า คำตอบอันเป็นแนวสรุปที่พระพุทธองค์ตรัสตอบนั้นก็คือ สิ่งที่ทำให้พระพุทธศาสนาดำรงอยู่ได้ตราบนานแสนนานคือ "ความเคารพ 5 สถาน"
1. เคารพในปริยัติ
2. เคารพในปฏิบัติ
3. เคารพในปฏิเวธ
4. เคารพในการเทศนา
5. เคารพในสามัคคีธรรม 

ความเคารพทั้ง 5 สถานนี้ เป็นผลิตผลมาจากการฝึกความเคารพ 7 ประการ (คือ เคารพในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ การศึกษา สมาธิ ความไม่ประมาท ปฏิสันถาร) 

เพราะสิ่งที่แสดงออกให้คนภายนอกเห็นผ่านความคิด คำพูด การกระทำ และกิจกรรมต่างๆ ที่มีต่อความเคารพในปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ เทศนา และสามัคคีธรรมนั้น ย่อมสะท้อนให้เห็นถึงความเคารพภายในที่มีต่อพระรัตนตรัย คือพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ที่มีอยู่ประจำใจของคนๆ นั้นว่ามีมากน้อยเพียงไรนั่นเอง

พูดง่ายๆ ก็คือ ความเคารพทั้ง 5 สถานะนี้ คือเครื่องแสดงออกถึงความเคารพ 7 ประการที่มีอยู่ภายในใจของคนๆ นั้นนั่นเอง 

ซึ่งก็หมายความว่า 

1. ความเคารพทั้ง 5 สถานนี้ แสดงออกมาภายนอกจากบุคคลใด บุคคลนั้นก็คือ อายุพระพุทธศาสนา เป็นพระพุทธศาสนาที่ยังมีชีวิตอยู่ ยังมีลมหายใจอยู่ในปัจจุบัน

2. ความเคารพทั้ง 5 สถานนี้ เกิดขึ้นในหมู่คณะใด ก็ย่อมแสดงให้เห็นว่าหมู่คณะนั้นมีความเคารพพระรัตนตรัยอย่างสมัครสมานสามัคคี (พูดง่ายๆ ก็คือมีความสามัคคีในการเคารพพระรัตนตรัย) มีความสามัคคีกันต่อลมหายใจของพระพุทธศาสนา มีความสามัคคีที่จะฝึกฝนอบรมตนเองให้เป็นอายุพระพุทธศาสนา

ด้วยเหตุผลดังกล่าวนี้ ความเคารพทั้ง 5 สถาน ที่ปรากฏในพระสูตรหลายแห่งนั้น แท้จริงแล้วก็คือ ผลิตผลอันเกิดจากการฝึกฝนความเคารพทั้ง 7 ประการ

ด้วยความสามัคคีของหมู่คณะนั้นๆ จึงเป็นเหตุให้หมู่คณะนั้นๆ ธำรงรักษาพระพุทธศาสนาให้ดำรงต่อไปได้แม้พระพุทธองค์เสด็จดับขันธปรินิพพานไปแล้ว


2 ม.ค. 2563
https://www.facebook.com/tchinungkuro